Przedmiot rysunek i malarstwo jest obowiązkowym przedmiotem w szkołach plastycznych, nauczanych w cały, cyklu nauki. Umiejętności zdobyte na zajęciach mają charakter interdyscyplinarny i pozostają w korelacji z innymi przedmiotami w edukacji artystycznej. Stanowią one jednocześnie fundament dla rozwoju świadomości artystycznej. Uczeń nabywa kluczowe dla rozwoju plastycznego umiejętności obserwowania natury i jej transpozycji na środki plastyczne. Po zakończeniu edukacji jest przygotowany do wykonywania zawodu plastyka oraz do podjęcia dalszej nauki na poziomie akademickim. Wiedza i umiejętności nabyte w ramach przedmiotu są przypominane i stosowane w praktyce w latach następnych w ramach rysunku i malarstwa oraz wszystkich przedmiotów plastycznych w szkole.
Szczegółowe cele kształcenia obejmują:
Zapoznanie uczniów z podstawowymi terminami, związanymi z formą dzieła sztuki rysunkowej i malarskiej, środkami malarskimi charakterystycznymi dla danej dyscypliny.
Kształcenie umiejętności rozpoznawania i stosowania podstawowych technik rysunku i malarstwa (rysunek ołówkiem, sepią, sangwiną, piórkiem, tuszem, farbami wodnymi, farbami olejnymi).
Kształcenie umiejętności świadomego doboru i definiowania środków wyrazu plastycznego charakterystycznych dla rysunku i malarstwa.
Kształcenie umiejętności rozróżniania w rysunku i malarstwie treści od formy.
Ćwiczenie analitycznego odtwarzania rzeczywistości, a także twórczego jej interpretowana.
Kształcenie umiejętności rozumienia zależności rysunku i malarstwa od uwarunkowań zewnętrznych i przeżyć emocjonalnych.
Świadome dobieranie technik rysunku i malarstwa, a także eksperymentowanie w technikach niekonwencjonalnych.
Posługiwanie się w działaniach twórczych środkami wyrazu plastycznego, charakterystycznymi dla rysunku i malarstwa.
Wyposażenie w umiejętność w rysunku: komponowania na płaszczyźnie, stosowania poprawnej konstrukcji, proporcji, skali itp., w malarstwie: kształtowanie umiejętności właściwej budowy formy obrazu ze szczególnym uwrażliwieniem na barwę.
Ćwiczenie umiejętności szkicowania i wykonywania kompozycji studyjnych oraz pół-studyjnych, w oparciu o naturę i wyobraźnię (studia postaci, pejzażu, martwej natury).
Umiejętność dokonywania analizy i syntezy formy w rysunku i malarstwie.
Kształcenie umiejętności interpretacji rzeczywistości w połączeniu z wyrażaniem własnych odczuć i emocji artystycznych.
Zdobywanie wiedzy i umiejętności w dokonywaniu analizy różnorodnych zjawisk artystycznych i logicznego ich wykorzystania w indywidualnym procesie tworzenia.
Wypracowanie własnego języka artystycznego i indywidualnych środków ekspresji.
Kształcenie umiejętności przekładania pojęć i idei na język plastyczny.
Kształcenie umiejętności samooceny osiągnięć.
Zdobywanie wiedzy na temat dokonywania oceny wartości artystycznej, estetycznej i technicznej dzieł sztuki (z zakresu rysunku i malarstwa), z uwzględnieniem szerszego kontekstu.